- STADION POLONII IM. MARSZAŁKA JÓZEFA PIŁSUDSKIEGO
Stadion Polonii Bydgoszcz im. Józefa Piłsudskiego ma bardzo bogatą tradycję. Kiedyś pełnił funkcję stadionu miejskiego, a jego otwarcia dokonał prezydent RP Stanisław Wojciechowski.
Decyzje o budowie stadionu miejskiego w Bydgoszczy podjęto w 1922 r. Trwała ona 2 lata, a odpowiedzialny za nią był Komitet Wychowania Fizycznego. Uroczyste otwarcie miało miejsce 3 sierpnia 1924 roku. Pierwszy ważny mecz piłkarski na tym obiekcie odbył się w październiku 1924 r. Polonia podejmowała Wartę Poznań mającą w swoim składzie reprezentantów Polski ( m.in. Mariana Spojdę, Wawrzyńca Stalińskigo) – wygrana Warty 6:0. Od 1926 r. na stałe na obiekcie przy ulicy Sportowej zadomowili się piłkarze Polonii. W 1926 do Bydgoszczy na mecz propagandowy z Polonią przyjechała imienniczka, renomowana Polonia Warszawa – wygrana gości 6:3.
W 1928 roku zawiązał się Komitet Budowy Trybuny Głównej na Stadionie Miejskim, w którym pracowali także sportowcy Polonii – piłkarz i lekkoatleta Władysław Kotlarek był skarbnikiem w Komitecie, a Zakład Blacharski rodziny Spornych (prezesa klubu) współbudowniczymi obiektu. Krytą trybunę oddano w 1929 r. Posiadała loże honorowe, profesjonalne nagłośnienie, herbaciarnię, szatnie z natryskami oraz sanitariaty.
W okresie międzywojennym na murawie stadionu Polonii występowali wszyscy najbardziej znani piłkarze polscy tamtego okresu z Ernestem Wilimowskim, Ewaldem Dytko, Jerzym Bułanowem i Fryderykiem Scherfke na czele. Rozgrywano mecze międzynarodowe z drużynami z Berlina, Wolnego Miasta Gdańska, Wiednia, Piły czy też Prus Wschodnich.
Stadion przy ulicy Sportowej był w okresie Międzywojennym gospodarzem wielu imprez lekkoatletycznych w tym pięciokrotnie rangi mistrzostw Polski. Dnia 14 sierpnia 1938 r. podczas meczu lekkoatletycznego Polska – Niemcy kobiet na bydgoskiej arenie wystartowały cztery mistrzynie olimpijskie, sześć mistrzyń świata i Europy. W biegu sztafetowym 60m x 80m x 100m x 200m reprezentacja Polski w składzie Książkiewiczówna (60m) – Gawrońska (80m) – Kałużyna (100m) – Walasiewiczówna (200m) pobiła rekord świata czas 53,6 s
Na początku lat trzydziestych rozpoczęto budowę toru żużlowego okalającego boisko piłkarskie i bieżnie lekkoatletyczną. W 1935 r. w Bydgoszczy rozegrano mistrzostwa Polski na żużlu zwanym wówczas dirt-trackiem.
Po wojnie, do 1949 r. stadion był obiektem miejskim, następnie na stadionie zadomowił się milicyjny klub „Gwardia”. Za czasów „gwardyjskich” stadion rozbudowano – na wale, oblegającym tor, bieżnie LA i boisko położono żelbetonowe płyty, a na nich ustawiono ławki. Na mecze piłkarskie i żużlowe przychodziło nawet 30 tyś widzów. Na murawie obiektu Polonii wielokrotnie grali wielcy polskiej piłki nożnej m.in. Gerard Cieślik, Ernest Pohl, Lucjan Brychczy, Jacek Gmoch, Jan Liberda, Ryszard Kulesza, Hubert Kostka, Antoni Piechniczek, Edward Szymkowiak i inni
Pod koniec lat pięćdziesiątych zlikwidowano na stadionie bieżnie lekkoatletyczną. W latach sześćdziesiątych zamontowano sztuczne oświetlenie, które zdemontowano pod koniec lat osiemdziesiątych. W 1987 roku przebudowano tor, tak aby mogło się na nim ścigać sześciu żużlowców na raz. Pomysł okazał się zupełnym niewypałem i zimą 1990 roku z powrotem zmniejszono szerokość toru na łukach. Jednak w spadku pozostał pas bezpieczeństwa szerszy niż sam tor.
Modernizacja stadionu
W 1993 r. na przeciwległej do startu prostej wybudowano dodatkowy park maszynowy, skąd w trakcie zawodów wyjeżdżają ciągniki i polewaczka. W 1995 r. zaczęto budować nowe oświetlenie i postawiono 4 słupy okalające tor. Kolejne 2 dostawiono w 1998 r. tak, aby wszystkie światła rozbłysły podczas pierwszego Grand Prix rozgrywanego w Bydgoszczy 18 września. Rok później w 1999 r. zlikwidowano starą żelbetonową trybunę główną, a w jej miejsce stanęła nowoczesna trybuna z dachem z lekkiego tworzywa. W 2009 r przebudowano główne wejście na stadion. Przed sezonem 2014 klub dokonał przeniesienia części siedzisk z pierwszego łuku na prostą przeciwległą startowi. W ten sposób powstał sektor z miejscami numerowanymi. Na obiekcie znajduje się również wybudowany w 2011 roku minitor żużlowy im. Mieczysława Połukarda na którym odbywają się treningi i zawody miniżużlowe organizowane przez Bydgoskie Towarzystwo Żużlowe POLONIA.
Kalendarium stadionu:
1920 – Powstanie Klubu Sportowego Polonia
1924 Pierwszy mecz piłkarski Polonia kontra Warta Poznań 0:6
1928 – 12 kwietnia. Pierwszy międzynarodowy mecz piłki nożnej Polonia Bydgoszcz kontra Victoria Schneidemuhl (Piła)
1929 Na stadionie rozegrano Mistrzostwa Polski w Pięcioboju LA
1929 Na stadionie finiszują kolarze drugiego etapu II Tour de Pologne
1933 Odbywają się Lekkoatletyczne Mistrzostwa Polski
1934 Dnia 3 czerwca odbywa się mecz Pomorze kontra Prusy Wschodnie (0:1)
1935 Odbywają się Przełajowe Mistrzostwa Polski ze startem i metą na stadionie.
1935 r 4 czerwca Na wniosek prezydium Miejskiego Komitetu Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego , uchwałą Rady Miasta stadion otrzymuję swojego patrona Marszałka Józefa Piłsudskiego.
1935 – 16 czerwca mecz piłkarski Pomorze kontra Wiener Sport Club (2:1)
1935-1937 Bieg Dziennika Bydgoskiego ze startem i metą na stadionie. Starterem imprez trzykrotnie jest Janusz Kusociński
1936 – 12 kwietnia. Mecz piłkarski Polonia kontra Blau-Weiss Berlin (0:4)
1937 Mają miejsce Lekkoatletyczne Mistrzostwa Polski Pań
1937 Mistrzostwa Polski Juniorów w LA – Polonia została Drużynowym Mistrzem Polski !
1938 Odbył się dwumecz piłkarski KS Ciszewski kontra Brandeburger Sport Club Berlin (2:2 oraz 2:2)
1938 Na stadionie podczas lekkoatletycznego meczu Polska Niemcy pań pobity został rekord świata w sztafecie 60mx80mx100m x 200m (czas 53,6)
1939 29 czerwca Odbył się mecz w ramach rozgrywek Pucharu Polski Pomorze kontra Śląsk. W kadrze Śląska zagrał Ernest Wilimowski
1939 – 3 września. Przed stadionem zginął zastrzelony przez niemieckich dywersantów, pełniąc służbę patrolową z ramienia Ligi Obrony Przeciwpowietrznej i Przeciwgazowej syn prezesa Polonii Józefa Spornego – Mieczysław „Mieczek” Sporny.
1939-1945 Na stadionie rozgrywki piłkarskie prowadzą Niemcy, drużyny Policji, SS, Wermachtu, Poczty oraz drużyn zakładowych. Obiekt służył także do manifestacji hitlerowskich.
1942 W pobliżu stadionu Niemcy powiesili 10 polskich patriotów w tym działacza, piłkarza, hokeistę, trenera BKS Polonia Alojzego Stryszyka.
1945 – 1 maja. Podczas uroczystości patriotycznej z rąk żołnierza Armii Czerwonej strzelającego najprawdopodobniej na wiwat, zginęło dwóch harcerzy Rajmund Pałubicki i Henryk Józefowicz
1946 – Działacze piłkarscy Polonii: Zygmunt Kochański, Franciszek Nogaj, Kazimierz Dydyński, Tadeusz Weresz, Stanisław Iżela powołują do życia sekcję motocyklowo- żużlową w klubie
1946 Turniej Piłkarski 25 lecia BKS Polonia, na który przyjeżdża Lech Poznań i Ruch Chorzów z młodziutkim (19 lat) Gerardem Cieślikiem
1948 – Przystąpienie drużyny żużlowej do eliminacji ligowych rozgrywek w Polsce
1949 – Przekazanie sekcji żużlowej do Gwardii Bydgoszcz
1951 – Pierwszy medal w historii klubu w rozgrywkach mistrzowskich – brązowy medal w IMP – Zbigniew Raniszewski
1951 – Pierwszy sezon żużlowców w najwyższej klasie rozgrywek
1953 r. Piłkarze Polonii zdobywają awans do piłkarskiej ekstraklasy
1954 r. 14 marca. Pierwszy mecz piłki nożnej na poziomie ekstraklasy w Bydgoszczy. Polonia kontra AKS Chorzów (0:1).
1955 – Drużyna żużlowa po raz pierwszy w historii wywalczyła złoty medal w DMP.
1958 r. Na Sportowej gości Sparta Rotterdam. Piłkarze Polonii wygrywają z Holendrami 1:0
1959 – Pierwszy żużlowiec Polak, bydgoszczanin – Mieczysław Połukard wystartował w finałach indywidualnych Mistrzostw Świata
1959 Milicyjni działacze Polonii filmują pierwsze mecze piłkarskie, żużlowe (także hokejowe) odbywające się na stadionie. Dla potomnych zostawiają archiwalne materiały z połowy XX wieku.
1963/64 – Przebudowa stadionu (wymiana nawierzchni, band, montaż oświetlenia)
1973 – Baraże o utrzymanie się w lidze (ze Stalą Toruń) – początek pojedynków derbowych na żużlu z Toruniem
1975 13 lipca Mecz barażowy III ligowej Polonii w walce o II ligę ze Starem Łódź ogląda 13 tysięcy kibiców. Polonia zwycieza 6:0 i zdobywa awans do II ligi.
1980 Piłkarze Polonii zostają Mistrzami Polski Juniorów U-19 trener Jan Góral.
1982 – Pierwsze Kryterium Asów Polskich Lig Żużlowych im. Mieczysław Połukard
1984 r. Piłkarze Polonii zostają wicemistrzami Polski Juniorów U-19 trener Zbigniew Stefaniak
1985 – Tragiczny wypadek na stadionie w którym zginął trener szkółki żużlowej Mieczysław Połukard. Dziś imię jego nosi mini tor żużlowy położony przy stadionie.
1987 r. W Pucharze Polski Polonia podejmowała Górnika Zabrze. Bydgoszczanie po dogrywce ulegli zabrzanom 1:2. Był to ostatni mecz Polonii z tak renomowaną drużyną w ostatnich dziesięcioleciach.
1987-1989 w barwach piłkarskiej Polonii gra późniejszy srebrny medalista Igrzysk Olimpijskich w Barcelonie (1992), reprezentant Polski, zawodnik m.in. FC Porto – Grzegorz Mielcarski
2000 – 7 czerwca. W ramach obchodów 80 lecia BKS Polonia na stadionie rozegrano mecz Polska – Niemcy Oldboyów. W zawodach wzięły udział Orły Górskiego ze Zbigniewem Bońkiem, Władysławem Żmudą Janem Tomaszewskim, Grzegorzem Lato, Józefem Młynarczykiem na czele. W drużynie Niemiec zagrali m.in. Wolfgang Overath – mistrz świata 1974 r. Michael Rummenigge i Uli Stein.
2003 Młodzi piłkarze Polonii zostali nieoficjalnymi mistrzami Polski w kategorii U-14 ( Turniej Polish Nike Cup) trener Piotr Fiutak
2003 W obliczu politycznych decyzji władze miasta rozwiązują wielosekcyjną BKS Polonia. Dzierżawcą stadionu zostaje Żużlowy Klub Sportowy Polonia SA, który udostępnia KP Polonia płytę boiska i pomieszczenia dawnej sekcji piłkarskiej BKS Polonia
2009 Na trybunie głównej zawisała tablica pamiątkowa wspominająca piłkarza Polonii reprezentanta Polski, Olimpijczyka – Mariana Norkowskiego. Ten sam zawodnik, został patronem skweru położonego przed stadionem Polonii.
2016 r. Rada Miasta Bydgoszcz przegłosowuję oficjalny powrót przedwojennego patrona stadionu Marszałka Piłsudskiego.
2016 Na otwartych Mistrzostwach Bydgoszczy na żużlu, biegiem przed zawodami na 1920m oficjalnie zainaugurowała swoją działalność reaktywowana sekcja LA Polonii Bydgoszcz im Klemensa Biniakowskiego.
Pojemność stadionu: 13 500 miejsc siedzących
Płyta piłkarska Wymiary 95m x 60m trawa naturalna
Tor Długość: 348m, Szerokość toru: 12 m na prostych, 14,7 m na łukach
Nawierzchnia: granitowa
Rekord toru: Emil Sajfutdinow 59,64 sek. (ustanowiony 8 maja 2011 roku)
Na trybunie głównej znajduje się restauracja dostępna dla widzów podczas zawodów. Pod trybuną szatnie, natryski, pomieszczenia Klubu Piłkarskiego Polonia.
